Jako fizjoterapeuci pracujący przede wszystkim ze sportowcami dosyć często dostajemy takie pytanie;) nie da się na nie w wyczerpujący sposób
odpowiedzieć w dwa zdania… więc sprówaliśmy w kilkanaście;)
Rehabilitacja po skręceniu stawu skokowego. Najnowsze badania (świeżutkie z 2018 roku) dowodzą, że tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc:
“Należy zachować ostrożność stosując niesterydowe leki przeciwzapalne (NSAID) po zwichnięciu kostki. Mogą być stosowane w celu zmniejszenia bólu i obrzęku, ale stosowanie nie jest bez powikłań, a NLPZ mogą hamować naturalny proces gojenia”
(źródło: https://bjsm.bmj.com/content/52/15/956)
Jak inaczej sobie radzić w takich przypadkach?
Do niedawna za najkorzystniejszy był uznawany protokół RICE – Rest
(Odpoczynek) Ice ( Lód) Compression (Kompresja) Elevation (Ustawienie
wyżej)… ostatnio został on zastapiony przez POLICE – Protection (Ochrona)
Optimal loading (Odpowiednie obciążenie) a reszta jak wyżej 😉
Rehabilitacja. Badania dowiodły, że skręcone kostki (1 i 2 stopień) powinny być obciążane,
aby się szybciej goiło… a nie umieszczane w gips, czy inne unieruchomienie!
Mało tego w ostatnich latach podważone zostało również zastosowanie
krioterapii do przyspieszenia leczenia!
Oto krótkie wytłumaczenie, dlaczego:
Kiedy uszkadzasz tkanki poprzez uraz lub pojawia się patologiczne napięcie mięśni, związane z bardzo intensywnym ćwiczeniem, ciało leczy się przy użyciu swojej odporności, tych samych biologicznych mechanizmów, których używasz do zabijania zarazków. Nazywa się to stanem zapalnym. Kiedy zarazki dostaną się do twojego organizmu, twoja odporność wysyła komórki i białka do zainfekowanego obszaru, aby zabić zarazki. Kiedy mięśnie i inne tkanki są uszkodzone, twoja odporność wysyła te same komórki zapalne do uszkodzonej tkanki, aby promować leczenie. Odpowiedź na zakażenie i uszkodzenie tkanki jest taka sama. Komórki zapalne spieszą do uszkodzonej tkanki, aby rozpocząć proces gojenia (Journal of American Academy of Orthopedic Surgeons, tom 7, nr 5, 1999). Komórki zapalne zwane makrofagami uwalniają hormon zwany czynnikiem wzrostu podobnym do insuliny (IGF-1) do uszkodzonych tkanek, co pomaga w gojeniu się mięśni i innych rannych części. Jednakże stosowanie lodu w celu zmniejszenia obrzęku faktycznie opóźnia gojenie, uniemożliwiając ciału uwalnianie IGF-1.
Lód utrzymuje komórki lecznicze przed wejściem do rannych tkanek. Nakładanie lodu na zranioną tkankę powoduje, że naczynia krwionośne w pobliżu urazu zwężają się i odcinają przepływ krwi, który w normalnych warunkach przenosi leczące komórki (Traumatol Arthrosc, opublikowane 23 lutego 2014 r.). Naczynia krwionośne nie otwierają się ponownie przez wiele godzin po nałożeniu lodu. Ten zmniejszony przepływ krwi może spowodować śmierć tkanki z powodu zmniejszenia przepływu krwi, a nawet trwałe uszkodzenie nerwów. Wszystko, co zmniejsza stan zapalny, opóźnia leczenie…
Rehabilitacja po skręceniu stawu skokowego (kostki). Czyli jak sobie radzić?:)
Z pomocą przychodzą metody fizjoterapeutyczne takie jak: FM (fascial manipulation), FDM (fascial distortion model), osteopatia, terapia manulna, akupunktura czy pijawki. Przy zastosowanej szybko terapii (w przypadku jeżeli nie doszło do złamania lub całkowitego zerwania więzadła) pacjent jest w pełni sprawny w ciągu 1-3 zabiegów. Dodając usztywniający i/lub przeciwobrzękowy taping i stosując się do zaleceń protokołu POLICE (nie przesadzając z Ice) szybko można wrócić do pełnej sprawności!
